Inmiddels zijn 84 RetailDeals gesloten, waarbij zo’n 119 gemeenten zijn betrokken. Ook provincies hebben de intentie om een RetailDeal te tekenen. Eén daarvan is Noord-Brabant.
Vester Munnecom is beleidsadviseur detailhandel voor de provincie Noord-Brabant. Hij ziet tal van voordelen voor de provincie om een RetailDeal te sluiten. ‘Wij denken dat het de provincie kan helpen in de uitvoering van ons retailbeleid. Dat is vooral iets dat je sámen moet doen. De RetailDeal is voor ons een manier om bij alle andere betrokken partijen committent te krijgen.’ Voor het retailbeleid maken de provincie Noord-Brabant en gemeenten sinds 2015 in de zogenaamde regionale detailhandelsvisies met elkaar afspraken.
‘Die werken door naar bestemmingsplannen en gaan met name over ruimtelijke ontwikkelingen’, legt Munnecom uit. ‘Het beleid is niet meer meters en daarnaast winkelgebieden compacter maken. De bestaande winkelgebieden hebben prioriteit, maar de ambitie is om nog een stap verder te gaan: ook binnen de bestaande structuur moet worden gekeken welke winkelgebieden toekomstperspectief hebben en welke niet.’
Elk jaar wordt gekeken of de afspraken ongewijzigd kunnen blijven of moeten worden herzien. Munnecom over de vraagstukken die daarbij aan de orde komen: ‘Er zijn altijd lastige kwesties waar je over moet discussiëren. Zeker als het om een nieuw initiatief gaat. In ons beleid willen we geen groei van meters, maar er is wel ruimte voor vernieuwing, maar wanneer is daar sprake van? Een grote bouwmarkt in Den Bosch, is dat vernieuwing? Daar geeft de detailhandelsvisie geen eenduidig antwoord op. Daarom gaan we een Retailadviescommissie opzetten. Deze commissie bestaat uit onafhankelijke leden en moet een integraal advies geven met een bredere scope dan retail alleen.’ Met het afsluiten van een RetailDeal verwacht Munnecom ook de uitvoering van het beleid te kunnen verbeteren.
Detailhandelsmonitor
De provincie volgt alle ontwikkelingen op retailgebied op de voet. Dat doet ze onder andere door middel van een detailhandelsmonitor. ‘Die speelt een belangrijk rol in ons beleid’, aldus Munnecom. ‘Het is voor ons de manier om alle ontwikkelingen te kunnen onderzoeken en monitoren. Ieder jaar in september komen we met een nieuwe rapportage, die mede gebaseerd is op cijfers van Locatus, CBS en andere relevante onderzoeken. Maar gegevens zijn maar gegevens. Wij zien het als provincie als onze rol om voor duiding te zorgen. Als omzetten stijgen of dalen, wat betekent dat dan voor de ruimtelijk ordening? Minder winkelmeters? Maar waar? Moet je de markt op slot zetten of juist niet? De RetailDeal is voor ons een manier om toegang te krijgen tot nog meer cijfers, informatie en experts om deze te interpreteren.’ Daarnaast doet de provincie mee aan een onderzoeksproject van Fontis Hoge Scholen, ‘De Ondernemende binnenstad’. Daar wordt onderzocht hoe de ontwikkeling van binnensteden door samen te werken kan worden gestimuleerd. We doen zelf vergelijkbaar onderzoek naar de wat kleinere steden en dorpen, zodat die ook aan bod komen. Op zijn wensenlijst staat nog een koopstroomonderzoek. ‘Om nog beter inzicht te krijgen in de positie van de winkelgebieden in heel Noord-Brabant en alle veranderingen in beeld te brengen. Ook die over de landsgrenzen heen, want een sterk punt van Brabant is de grenspositie’, aldus Munnecom.
Masterclasses
Munnecom noemt de transformatie van centra ‘de allergrootste opgave’, die moeten met hun tijd meegaan en dat kan verder gaan dan winkels alleen. ‘Centra zijn belangrijk voor burgers; zo’n plek heeft betekenis voor ze. We willen hen dan ook bij de veranderingen betrekken. Daarom zijn we een kennisprogramma gestart, ‘Samen hard voor de zaak’ genaamd. Het beoogde doel is centra te vernieuwen. Niet door vanuit de ivoren toren met luchtkastelen te komen, maar door echt aan de slag te gaan. Gemeenten, hogescholen en kenniscentra kijken naar manieren om centra weer aantrekkelijk te maken. We hebben vier gemeenten op het oog om dit initiatief mee te starten. Wij doen de procesbegeleiding, maar laten het verder aan de stakeholders –inclusief burgers- over om samen met een concreet plan van aanpak te komen. Rond dit programma gaan we masterclasses opzetten die voor verdieping gaan zorgen. Doel is om alle kennis en ervaring te delen en door te geven aan andere gemeenten. Daarnaast gaan we vier grote congressen organiseren waar de praktijk aan de orde komt.’ Munnecom wil er zo voor zorgen dat er een netwerk ontstaat, waar mensen ook wat aan hebben als de provincie zich op termijn niet meer zo met het thema retail bemoeit.