15 december 2016

Steenwijk- ‘Je moet een rechte rug hebben en een lange adem.’

Steenwijk behoort tot de eerste reeks gemeenten die een RetailDeal hebben getekend. In de lijn van de deal werkt de gemeente samen met ondernemers en bewoners aan een compacte binnenstad. Stedelijke kavelruil speelt daarbij een belangrijke rol, vertelt René Sturre, senior adviseur economie.

foto-sturre-mei2015
René Sturre, gemeente Steenwijk

‘Steenwijk kent alle problemen die andere gemeenten ook hebben’, zegt Sturre. ‘We zien onze streekfunctie op het gebied van de detailhandel langzaam afkalven. Het koopstromenonderzoek laat een afname zien van de omzetten en de winkelleegstand neemt toe. We willen de binnenstad weer nieuwe potentie geven en hebben een sterkte troef in handen door Steenwijk te etaleren als historische vestingstad.’
Het waren de ondernemers die bij de gemeente aanklopten voor hulp. Nu ontwikkelt de gemeente samen met ondernemers en bewoners uit de binnenstad een integrale visie op de binnenstad. Een proces dat niet altijd even gemakkelijk is, beaamt Sturre. Dat heeft ook te maken met de plannen van de gemeente voor een grote hypermarkt aan de andere kant van de snelweg. ‘Partijen hebben verschillende belangen, maar òòk een gezamenlijk doel. Dat maakt dat je er ook samen uitkomt. Inmiddels is de visie gereed en zal begin volgend jaar voor besluitvorming aan de gemeenteraad worden aangeboden.

Toeristische potentie

Ondertussen is de politiek in Steenwijk goed doordrongen van het feit dat er iets moet gebeuren. Daarom wordt er drie miljoen euro in het vooruitzicht gesteld en hebben de drie partijen een uitvoeringsagenda opgesteld. De visie draait om drie thema’s: aanbodstructuur en leegstand, ruimtelijke kwaliteit en de toeristische potentie van de vestingstad. ‘Steenwijk ligt in een groot, aantrekkelijk toeristisch gebied met veel natuur,’ vertelt Sturre. ‘Naast een bezoek aan het nationaal park Weerribben Wieden en Giethoorn, moet je toeristen wel verleiden om naar de oude historische binnenstad te komen. ‘Vertel het verhaal, de rijke geschiedenis van de vesting. Dat gaan we doen met city marketing. De ruimtelijke inrichting en kwaliteit moeten de historische identiteit van de stad gaan benadrukken.’

Stedelijke kavelruil

steenwijkDe grote uitdaging wordt om leegstand te verplaatsen, winkels te clusteren en aanloopstraten geleidelijk te transformeren. ‘Het winkelgebied is nu te groot voor het bestedingsgebied’, concludeert Sturre. ‘Door het compact te maken, moet het weer kansrijk worden. Het aanbod moet daar op worden afgestemd, dat is de ruggengraat van je centrum.’ Om de binnenstad compacter te maken zal Steenwijk terug moeten in aantal winkels. Daarom heeft de gemeente samen met ondernemers meegedaan aan een pilot van de provincie Overijssel waarbij er theoretisch met stedelijke kavelruil werd geëxperimenteerd’. Dat leverde een aantal praktische aanbevelingen op. Sturre somt ze op: ‘Wijs een onafhankelijke partij aan om het proces te begeleiden, want dat geeft vertrouwen. Onderzoek of het programma ook te bekostigen is en gebruik het beleid om de condities positief te beïnvloeden.’

Perspectief

Inmiddels is de gemeente een landelijke pilot in het kader van het stimuleringsprogramma stedelijke kavelruil van het Ministerie van Milieu en Infrastructuur. Steenwijk is nu een van de tien gemeenten die onder toeziend oog van M&I de theorie ook in praktijk gaat brengen. De grote vraag is of de in theorie opgestelde businesscase ook in de praktijk valt te realiseren. Uit gesprekken met individuele eigenaren zal blijken of er voldoende draagvlak is om zogenoemde ruilkettingen op te stellen. Sturre is positief. ‘Naast participatie van eigenaren zet de gemeente in op een fonds en ook de provincie staat open voor een financiële bijdrage. Daarnaast vragen we vastgoedeigenaren mee te doen. Daarbij is het van belang om ondernemers een perspectief te bieden, duidelijk te schetsen wat de plannen zijn en wat er met hun oude panden gebeurt. Dat vergt tijd. Je moet een rechte rug hebben en een lange adem’. Andere gemeenten geeft hij daarom mee: ‘Zorg dat je niet van je koers afwijkt en accepteer dat het effect pas over een paar jaar te zien is.’

Trots

Sturre is er trots op dat de visie is gemaakt zonder tussenkomst van externe bureaus. ‘Er is voldoende documentatie voorhanden en deels kopen we data in. En dan is er nog de kennis en expertise van ondernemers zelf, die kennen het retailvak als geen ander’. Zijn tip: ‘Vergeet bij het opstellen van een visie ook de bewoners niet. Die kwamen in Steenwijk met ideeën rond groen, pleinen en tuintjes, die goed uitvoerbaar zijn en enorm bijdragen aan de sfeer van de binnenstad.’

Meld je hier aan voor de nieuwsbrief van de Retailagenda

  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.