Transformatie in de praktijk
De nieuwe winkelstraat
Transformatie in de praktijk
De nieuwe winkelstraat
In verschillende steden zoals Deventer en Utrecht zien ondernemers de winkelstraat veranderen. Wat zijn hun ervaringen? Welke lessen willen ze meegeven aan gemeenten? We vroegen het twee winkeliers: Manouschka Hissink, eigenaar van interieurwinkel Senses of Living in Deventer, en Lindsey Knoop van kledingzaak Tenue de Ville in Utrecht. Johan Schomaker van kennis- en netwerkplatform De Nieuwe Winkelstraat (DNWS) reflecteert en denkt aan oplossingen.
Ook Deventer en Utrecht werken aan de transformatie van hun binnensteden. Wat merken jullie daarvan?
Hissink: “De binnenstad werd opgedeeld in kwartieren. Met de Nieuwstraat voor dagelijkse aankopen tot een straat speciaal voor startende ondernemingen. Ook is er het StartTeam. Dit nieuw initiatief helpt ondernemers die in onze binnenstad een winkel of een horecazaak willen beginnen. Daarmee profileert Deventer zich als kleine en gezellige winkelstad, waar het aantrekkelijk is om een winkel te beginnen.”
“De impact van die gezelligheid ervaar ikzelf nu we met Senses of Living zijn verhuisd van een b-locatie naar de binnenstad. We merken dat klanten gemakkelijker de weg vinden naar onze zaak. Onze omzet is hoger sinds we hier zitten.”
Waar zou de gemeente volgens jou nog aandacht aan moeten geven?
Hissink: “De balans tussen winkels en woningen in de binnenstad. Er is nu weinig leegstand, maar er zijn ook weinig woningen. Terwijl er wel een grote vraag is naar woningen. Veel ondernemers zitten vaak al jaren op dezelfde locatie en willen de status van winkelstraat niet verliezen. Het is belangrijk om meer evenwicht te hebben in de verhouding werken en wonen.”
Schomaker: “Het benutten van de schaarse (openbare) ruimte van de binnenstad is inderdaad een uitdaging.
Vanuit DNWS horen we regelmatig dat ondernemers en bewoners verschillende verwachtingen hebben bij dezelfde ruimte. Inwoners van een binnenstad moeten soms inboeten op bereikbaarheid en beperkte woonruimte. Een ondernemer maakt zich misschien zorgen over de toekomstbestendigheid van de locatie en wil het liefst dat zijn klant voor de deur kan parkeren. Toch is hun doel hetzelfde. Beiden willen een levendig centrumgebied waar van alles te beleven is en je elkaar kan ontmoeten.”
Tip van Johan
Werk samen met alle stakeholders aan een visie voor het centrumgebied met een daaraan gekoppeld uitvoeringsplan. Bepaal daarin samen waar je op termijn naar toe wilt. Het omvat vaak aspecten zoals stedelijke planning, economische ontwikkelingen, culturele voorzieningen en het behoud van historisch karakter.”
Tip van Johan
Werk samen met alle stakeholders aan een visie voor het centrumgebied met een daaraan gekoppeld uitvoeringsplan. Bepaal daarin samen waar je op termijn naar toe wilt. Het omvat vaak aspecten zoals stedelijke planning, economische ontwikkelingen, culturele voorzieningen en het behoud van historisch karakter.”
Knoop: “In 2020 is Tenue de Ville in Utrecht verhuisd van een meer afgelegen locatie naar Oud Kerkhof. Een mooie locatie in de binnenstad. Mijn doel was een volgende stap te zetten in de groei van Tenue de Ville. Maar helaas, toen kwam Corona. Ik viel tussen wal en schip, maar dankzij hulp van de gemeente wist ik het hoofd boven water te houden. Zo kreeg ik bijvoorbeeld een coach, advies en financiële ondersteuning.”
Wat is volgens jou de belangrijkste uitdaging voor de gemeente Utrecht?
Knoop: “Bewaken van het authentieke karakter. De huren in de hoofdwinkelstraat zijn voor veel winkeliers te hoog. Kleine boetieks hebben het lastig of zijn zelfs genoodzaakt om te stoppen. Daarmee ontstaat leegstand. Die wordt dan wel weer opgevuld, maar vooral door ketens. Dat is jammer, want zo verliest het winkelgebied van Utrecht haar authenticiteit. Het is opboksen tegen de massa.”
Schomaker: “Het is zeker zo dat ondernemen de laatste jaren niet eenvoudiger is geworden. De kosten om te ondernemen nemen toe. Ik begrijp de zorg van Lindsey zeker. Lokale winkels hebben vaak een nauw contact met consumenten. Daarmee hebben ze een maatschappelijke meerwaarde die zeker niet verloren mag gaan. Om dynamiek en variëteit te behouden is het belangrijk dat een centrumgebied nadenkt over branchering en een keuze maakt waar je welke ondernemer zou willen hebben. Zorg daarom voor een goede mix. Weet zeker dat het centrummanagement van Utrecht graag meedenkt met de vele uitdagingen waar een ondernemer mee te maken heeft.”
Johan Schomaker
Tip van Johan
Zorg bijvoorbeeld voor broedplaatsen. Geef beginnende ondernemingen de kans om te starten op een betere locatie. Dit moet een samenspel zijn waarbij vastgoed, centrummanagement, gemeente en ondernemer nauw betrokken zijn.”
Hebben jullie contact met de gemeente? En is dat belangrijk voor jullie?
Hissink: “Mijn ervaring met de gemeente is neutraal. Ik heb de afgelopen tijd ook niet actief hulp gevraagd. Dat was ook niet echt nodig, omdat er eigenlijk niets dringends speelde. Toch denk ik dat het goed is om dat contact te hebben. Als een ambtenaar van de gemeente regelmatig langs komt, kan die aanvoelen wat een ondernemer nodig heeft. Omgekeerd kan ik hem vertellen wat ik om mij heen hoor en zie. Een wederzijds belang dus.”
Knoop: “Ik ben de gemeente nog steeds ontzettend dankbaar voor hun ondersteuning tijdens Covid. Vandaag de dag staat het contact op een laag pitje. We krijgen af en toe wel eens een brief met richtlijnen over het straatbeeld, zoals het plaatsen van banken of plakkaten, maar ik vraag me af hoe dit bijdraagt aan de transformatie van de stad. Ik zou wel graag actiever betrokken willen worden om samen de stad leefbaar te houden. Ik denk dat dat voor meer ondernemers geldt.”
Tip van Lindsey en Mansouchka voor gemeenten
Kom meer in contact met de ondernemers, ga bij ze langs en organiseer speciale winkelavonden waarbij je alle winkeliers betrekt.”
Tip van Lindsey en Mansouchka voor gemeenten
Kom meer in contact met de ondernemers, ga bij ze langs en organiseer speciale winkelavonden waarbij je alle winkeliers betrekt.”
Manouschka Hissink
Manouschka runt al 20 jaar Senses of Living in Deventer. Verhuisde al meerdere malen van winkelpand.
Lindsey Knoop
Eigenaar van boutique Tenue de Ville in Utrecht. Kreeg ondersteuning bij Corona, maar ervaart de concurrentie van webwinkels.
Schomaker: “Werken aan een leefbaar winkelgebied doe je samen. Vanaf het moment dat een ondernemer niet weet wat er speelt is het goed om aan de bel trekken. Ondernemen houdt namelijk niet op bij de voordeur van je winkel. Je bent onderdeel van het geheel. Zit je als ondernemer met een uitdaging, neem dan contact op met je gemeente of je centrummanager. Nodig ze uit voor een kop koffie in je zaak en ga samen opzoek naar een oplossing.”
“Verder is het noodzakelijk om stakeholders samen te brengen zodat ze elkaar kunnen inspireren. Gemeente Hengelo bracht bijvoorbeeld marktkooplui, ondernemers en inwoners samen voor de vergroening van het marktplein. Het resultaat? Een gemeenschappelijk plan waar iedereen zich uiteindelijk in kon vinden. Marktkramen kregen een andere plek, omliggende ondernemingen en de marktkooplui draaiden meer omzet op een marktdag en de bewoners en bezoekers mogen genieten van meer groen.”
Tip van Johan
Breng alle stakeholders vaker samen, leer elkaar te begrijpen en laat ze elkaar inspireren. Dit moet een doorlopend proces zijn. Neem hier de tijd voor. Werk aan een gezamenlijk plan.”
Tips van Lindsey en Manouschka voor ondernemers
1. Blijf inzetten op persoonlijke contacten
2. Wees actief op social media
3. Blijf authentiek
Tips van Lindsey en Manouschka voor ondernemers
1. Blijf inzetten op persoonlijke contacten
2. Wees actief op social media
3. Blijf authentiek