De Retail Risk Index
Graadmeter voor risico en succes
De Retail Risk Index
Graadmeter voor risico en succes
Gertjan Slob is directeur Onderzoek bij Locatus, dat gespecialiseerd is in data over locaties in de retailsector en, sinds kort ook, de woningbouw en kantoren. De Impulsaanpak winkelgebieden gebruikt de rapportages van Locatus om de aanvragen te beoordelen en voortgang van projecten te volgen. In zijn column voor De Impuls vertelt Slob hoe gerichte data kan helpen om risico’s bij gebiedsontwikkeling beter in te schatten.
Gertjan Slob
Directeur Onderzoek bij Locatus
Retail in Nederland
Fysieke retail in Nederland staat al lange tijd onder druk. Tussen 1990 en 2010 verdubbelde het aantal winkelmeters 15 miljoen naar 30 miljoen m². Consumenten gingen vanaf 2000 meer en meer online kopen waardoor in het sterk uitgedijde winkelaanbod overaanbod ontstond.
Op landelijk niveau bleven grote leegstand problemen uit (op dit moment staat 6,5% van de panden leeg).
Veel van de leeggekomen winkelpanden kregen een andere functie. In een eerdere periode was dat vooral horeca, de laatste jaren worden deze panden vaak getransformeerd naar woningen.
In een groot aantal centrumgebieden is de leegstand echter wel aanzienlijk (meer dan 10%) en op sommige plekken problematisch. Een sterke opleving van de retail is niet te verwachten. Daarom zullen er andere oplossingen moeten worden gevonden voor panden die nu leeg staan. De Impulsaanpak winkelgebieden ondersteunt lokale overheden hierbij.
Retail Risk Index, zicht op de toekomst
IW zoekt vooral oplossingen voor de lange termijn. Daarom wil RVO niet alleen inzicht hebben in de leegstand, maar ook weten op welke plekken in de toekomst problemen kunnen ontstaan. De rapportages van Locatus voor RVO bevatten daarom de Retail Risk Index (RRI). Dit model voorspelt hoe groot de kans is dat een ondernemer over een jaar nog is gevestigd in het pand waar deze nu zit.
De RRI is opgebouwd uit vier indicatoren:
1. Kwaliteit van het pand: Wat is het mutatie patroon door de jaren heen? Hoe is/was de leegstand? Is er een nieuwe huurder? Waar komt de huurder vandaan?
2. Kwaliteit van de branche: Het percentage ondernemers in de branche dat het afgelopen jaar in een soortgelijk winkelgebied is gestopt.
3. Kwaliteit van de straat/postcode: Uit onderzoek is gebleken dat leegstand besmettelijk is. De score van de andere panden in de straat speelt daarom een belangrijke rol.
4. Verhouding vraag en aanbod (markt): De aanbodfunctie bestaat uit variabelen als WVO en het aantal concurrerende winkels binnen het winkelgebied. Hoe zwaarder de concurrentiedruk, hoe hoger de score. De vraagfunctie bestaat uit variabelen als passanten, standaard consumenten (dagelijks, niet dagelijks) en de koopkracht binnen het winkelgebied.
Jacques de Win
Adviseur bij de Retailagenda en programmacoördinator van de Impulsaanpak Winkelgebieden
RRI om succes IW te meten
Impulsaanpak winkelgebieden gebruikt de RRI en andere Locatus-data om op een objectieve manier te bepalen of met IW-geld gefinancierde projecten succesvol zijn of niet. “Met de RRI houden we de vinger aan de pols op gebiedsniveau”, vertelt Jacques de Win, adviseur bij de Retailagenda en programmacoördinator van de Impulsaanpak Winkelgebieden.
“De RRI helpt ons niet alleen bij het beoordelen van ingediende projecten door een objectief beeld te geven van de status van een gebied, maar ook bij voortgangsgesprekken. We kunnen zien waar veranderingen plaatsvinden en tijdens de evaluatie vaststellen wat de daadwerkelijke impact van het project is geweest. Zo kunnen we met de RRI uitspraken doen over de effectiviteit van de investeringen en ingrepen in winkelgebieden.”
Het Retail Risk-stoplicht is een graadmeter voor risico. Heeft een winkelpand een hoge RRI? Dan is de kans dat een ondernemer op deze plek op korte termijn stopt groot. Bij een laag risico is die kans klein. Zijn er in een gebied dus veel panden met een hoog risico? Dan is de kans dat in dat gebied meer leegstand gaat ontstaan groot en is er meer noodzaak tot actie.
Over Locatus
Locatus richt op het verzamelen, analyseren en beschikbaar stellen van data over locaties in de retailsector. Recent is daar data over woningbouw en kantoren aan toegevoegd. Deze data biedt inzicht in de trends en ontwikkelingen in deze sectoren, wat bedrijven helpt bij strategische besluitvorming. De diensten van Locatus omvatten vaak geografische informatie, marktonderzoek en rapportages. Door de focus op data-analyse helpt Locatus overheden, ondernemers en investeerders om meer geïnformeerde keuzes te maken.