Wat houdt deze afspraak in?
Op lokaal en regionaal niveau is de samenwerking tussen stakeholders uit de retail gericht op versterking van de vitaliteit van winkelgebieden. Tal van gemeenten en diverse provincies zijn al bezig met de problematiek die centraal staat in de Retailagenda. Met de proeftuinen willen we de vitaliteit van winkelgebieden versterken en krimp organiseren. De focus ligt daarbij op reductie van winkelvastgoed als gevolg van veranderingen van consumentengedrag.
Inschatting is dat er wat betreft vastgoed de komende jaren een overschot is van zo’n 20 tot 30 procent van het totale winkeloppervlak. Deze leegstand bestaat uit twee soorten. Veel winkels zitten in een te ruime jas. Daardoor is de verdiencapaciteit per m2 erg laag. Voor een gezonde bedrijfsvoering moet deze omhoog. Dit gaat dus om onzichtbare leegstand, in tegenstelling tot (langdurig) leegstaande panden. Dit is zichtbare daadwerkelijke leegstand, die een directe relatie heeft met leefbaarheid. Dit actieplan richt zich primair op de zichtbare leegstand en op de leegstand zoals die naar verwachting in de komende drie jaar daadwerkelijk te verwachten is (op basis van risico-inschatting). Op gemeentelijk niveau is in lang niet alle gemeenten voldoende erkenning van de noodzaak krimp van het aantal vierkante meters ook daadwerkelijk te moeten begeleiden.
Wat willen we bereiken?
Uitdaging is om de krimp te organiseren, waardoor er compactere centra ontstaan en de winkelfuncties meer worden geconcentreerd. Er zullen winkelgebieden verdwijnen. Keuzes tussen kansloze, kansarme en kansrijke winkelgebieden zijn nodig en vragen om regionale afstemming. In de kansrijke gebieden moet een kwaliteitsimpuls plaatsvinden. In de praktijk zijn er verschillende bestaande lokale instrumenten inzetbaar bij het proces van krimp van vierkante meters winkeloppervlak en het bevorderen van vitale winkelgebieden. Met de proeftuinen willen we in kaart brengen welke middelen te benutten zijn om dit effectief te realiseren. Hiervoor voeren we de volgende acties uit:
- Inventariseren van instrumenten om overbodige plancapaciteit te schrappen, krimp in bestaand winkelgebieden te realiseren en vitaliteit van kansrijke winkelgebieden te versterken.
- Opstellen van een beslisboom ter ondersteuning van gemeenten en provincies om te bepalen wat kansarm en kansrijk is en in welke kansrijke gebieden geïnvesteerd kan worden.
De acties zijn gericht op het versterken en versnellen van de lokale aanpak van de RetailDeal-gemeenten.
Wat zijn de laatste ontwikkelingen?
Niet alles kan tegelijk, vandaar dat is afgesproken met vijf gemeenten als pilot te beginnen. We gaan in deze pilot ervaring opdoen met eerdergenoemde instrumenten. Daarbij ervaren we of aanvullend instrumentarium nodig is. Het doel is om in de winkelgebieden in de deelnemende gemeenten te werken aan een duurzamere, toekomstbestendige retailstructuur, dus kansarm/kansrijk, vernieuwing/sanering, etc. We doen dit in een samenwerking met de stakeholders uit de betreffende gemeenten.
Daarnaast kijken we naar best practices en lessons learned in gemeenten/regio’s die al met bepaalde instrumenten aan de slag zijn gegaan.
Wie doen aan deze afspraak mee?
- Nederlandse Raad Winkelcentra (NRW) (initiatiefnemer)
- Platform de Nieuwe Winkelstraat
- Diverse pilotgemeenten
- Betrokken provincies