Thuiswinkel.org kwam in april 2024 met een primeur: elf webshops ontvingen een onafhankelijk duurzaamheidscertificaat van de belangenorganisatie voor e-commerce. Deze webwinkels verpakken artikelen milieuvriendelijker, stimuleren uitstootvrije bezorging en maken werk van productassortiment met duurzaamheidsvoordelen. Daarmee voldoen ze aan alle wettelijke en soms zelfs bovenwettelijke eisen in duurzaamheid. Ook heeft Thuiswinkel.org een gezamenlijke Nationale E-commerce Agenda opgesteld. “We laten hiermee zien dat we verantwoordelijkheid nemen, vertelt directeur Marlene ten Ham.
We spreken na afloop van de lancering met Marlene ten Ham, algemeen directeur van Thuiswinkel.org (belangenvereniging van e-commercebedrijven en een van de partners van de Retailagenda). Zij legt uit wat deze nieuwste classificering in e-commerce behelst. “Duurzaam ondernemen is een onderwerp voor iedere ondernemer, en krijgt een veel bredere uitwerking. Het duurzaamheidscertificaat laat zien dat het bedrijfsleven proactief oplossingen voor klimaatuitdagingen zoekt.”
Waarom een duurzaamheidscertificaat?
“Zo laat het e-commercebedrijf zien dat het voldoet aan alle eisen op zes thema’s: strategie, circulaire economie, productaanbod, verpakken, bezorgen en retourneren. Dit eisenpakket is met milieuorganisaties, specialisten uit de wetenschap en het bedrijfsleven geformuleerd en vastgesteld door een onafhankelijk Comité van Deskundigen.”
Thuiswinkel.org trekt de kar, waarom?
“Onze focus was gericht op veiligheid in online winkels. Daar wordt nu duurzaamheid als nieuwe certificering aan toegevoegd. We bouwen aan een toekomst waarin de sector gezond en innovatief is én een positieve bijdrage aan mens en milieu levert. In anderhalf jaar tijd hebben we een strategie ontwikkeld met verschillende scenario’s en verschillende partners. E-commerce is volwassen geworden, daar komen andere verantwoordelijkheden bij kijken.”
Dus dit is het moment?
“Na de enorme boost in online winkelen tijdens corona zijn we in een andere tijdsgeest terechtgekomen, het speelveld veranderde. Regeldruk, inflatie maar ook concurrentie vanuit China spelen een grotere rol. Tegelijk neemt vanuit de politiek de druk toe waar het om ondernemen met zo min mogelijk impact op mens en milieu gaat. Vanaf 2030 richting 2050 zal wetgeving hierin alleen maar aanscherpen. We hebben daarom ook een gezamenlijke Nationale E-commerce Agenda opgesteld, waarmee we laten zien dat we verantwoordelijkheid nemen. Bijvoorbeeld door actief te lobbyen op de ministeries en belangen van alle ondernemers en stakeholders te vertegenwoordigen. We doen het ook door inspiratie te bieden en bedrijven te stimuleren om duurzamer te ondernemen. Het is vooral de beweging die we op gang willen brengen. We willen bewijzen dat we samen impact hebben.” Download hier de Nationale E-commerce Agenda
Hoe wordt dit aangepakt?
“Door webshops te stimuleren, aan te jagen en handvatten te geven. Het uiteindelijke doel is dat bedrijven zelf verantwoordelijkheid pakken op alle vlakken van duurzaamheid binnen hun bedrijfsvoering. Overkoepelende thema’s zijn veiligheid, betrouwbaarheid, duurzaamheid en innovatie (zoals vraagstukken rond AI). Het is een behoorlijk omvangrijk pakket maar daarbij blijft het in de toekomst niet. Wat ik al zei: er komt nog veel meer op ons af. Denk aan de wet op repareren maar ook aan thema’s als sociale verantwoordelijkheid en energieverbruik; alle eisen daarop worden strenger. Een groeiend aantal ondernemers is zich daarvan bewust, sommigen zijn er al mee bezig. Een nog grotere groep wil wel stappen zetten maar weet nog niet hoe. Als belangenorganisatie krijgen we regelmatig de vraag of we daar iets voor kunnen ontwikkelen. Dat werd de duurzaamheidscertificering waaraan we het afgelopen jaar met de pilotdeelnemers, Stichting Milieukeur, de ACM en een onafhankelijk comité van deskundigen hard aan hebben gewerkt.”
Wie zijn die elf koplopers?
“Decathlon was er een van; een voorbeeld van een bedrijf waarbij het thema duurzaamheid al in het dna zit. De Bijenkorf is er ook al langer mee bezig en attendeert klanten met de duidelijke informatie over duurzame alternatieven. Andere koplopers in verduurzaming zijn Bever, Essenza Home, Flinders, GAMMA en Karwei, Livera, MetOlijf.nl, Plantje.nl en Prins Petfoods. Zij laten zien dat de markt impact heeft op behalen van duurzaamheidsdoelen. Het certificaat heeft echter ook een ander effect, het levert intern iets extra’s op. Zoals zingeving, het goede gevoel samen de schouders zetten onder ondernemen met oog op mens en milieu. Zo groeit iedereen binnen het bedrijf hierin mee. Voor het eerst is er nu een soort thermometer, een onafhankelijke toets die laat zien hoe het bedrijf er op alle thema’s voor staat.”
Goed voorbeeld doet volgen
“Precies! Het idee achter duurzaamheidscertificering is webshops inspiratie en houvast te geven, ze te stimuleren om in beweging te komen en duurzaamheid op verschillende vlakken van hun eigen bedrijfsvoering door te voeren. Het werkt! Na de lancering van het certificaat begin april meldden zich al 50 bedrijven voor een Quickscan om te zien waar ze staan, 20 bedrijven hebben aangegeven het certificeringstraject te willen starten.”
Maar er zijn ook bedrijven die nog niet zover zijn
“Je hoéft ook niet de eerste te zijn. Er zijn retailers die andere zorgen hebben en die bezig zijn met overleven. Die laten het nog even gebeuren. Maar uiteindelijk moeten we allemaal nadenken over onze toekomst. Nadenken en tot actie overgaan: over gebruik van fysieke ruimte, over hoe we naar de arbeidsmarkt kijken, over digitalisering én over duurzaamheid. Als partner van de Retailagenda is innovatie een thema waarmee we ondernemers, of die nu een fysieke winkel, een webwinkel of een combinatie van beiden hebben, stimuleren. ”
Met een certificaat is het bedrijf klaar
“Nou, zo werkt het niet. Jaarlijks wordt de webwinkel op alle thema’s door een onafhankelijke certificerende instelling (ICTRecht) opnieuw getoetst. Duurzaamheid is een doorlopende transitie, verantwoordelijkheid die nooit stopt. Dat de lat alleen maar hoger komt te liggen moet een motivatie zijn om in beweging te komen en te blijven.”
Wat houdt dat in?
“Een duurzaamheidsstrategie moet onderdeel van de bedrijfsstrategie worden. Daarbij horen ook duidelijke KPI’s die wel degelijk binnen een jaar moeten worden gehaald. Ook moet het bedrijf zichtbaar stappen zetten in circulariteit (zoals aanbieden van herbruikbare alternatieven) en zal communicatie rond productaanbod geoptimaliseerd moeten worden zodat de consument weet waar het product gemaakt is, wat er in zit en wie de maker is. Maar ook wat alternatieven zijn want daarin valt winst te behalen en kan de consument duurzaamheidsvoordelen meewegen in zijn aankoopbeslissing. Minder en herbruikbare verpakking, bezorging met minimale CO2 uitstoot en vermindering van retourzendingen zijn tenslotte onderwerpen waarmee de ondernemer aan de slag moet. Dat laatste kan gestimuleerd worden door veel meer uit data te halen, consumenten beter te begeleiden in hun aankoop op basis van AI. Ook zal de webwinkel retourbeleid kritisch moeten wegen, wat is het effect van betaald retourneren? Gemak van retourneren staat niet ter discussie maar alles moet wel eerlijker en transparanter. Nu is het nog geen eis, maar dat kan veranderen in de toekomst.”