Veel winkeliers hebben maatregelen genomen om te voldoen aan de regels van de anderhalve metersamenleving. Maar hoe zit het eigenlijk buiten de winkel, in de winkelstraten en winkelcentra? De Retailagenda, een samenwerking tussen de retailsector en overheden, heeft nu een handreiking gepubliceerd. ‘Het gaat er vooral om dat samen naar de juiste oplossingen wordt gezocht.’ Binnenlandsbestuur sprak met voorzitter Marijke van Hees en programmamanager Brigit Gerritse.
Verwarring
De eerste maatregelen van de ‘intelligente lockdown’ hebben bij winkeliers voor veel verwarring gezorgd. Over hoe de eigen winkel ingericht moest worden, en hoe je de klant beweegt om zich aan de regels te houden. En als er maar twee mensen in de winkel mogen, hoe zit het dan daarbuiten? Volgens Marijke van Hees, voorzitter van de Retailagenda, was het voor iedereen onduidelijk. ‘Je zag bij de eerste openstelling dat de drukte weer toenam, en veiligheidsregio’s reageerden door mensen op te roepen om thuis te blijven. Tot groot verdriet van de retailsector: die wil juist een levendige -maar ook veilige – winkelstraat. Toen uiteindelijk het besef kwam dat deze maatregelen niet binnen een korte tijd weer weg zijn, was dat voor ons het signaal om daar iets mee te doen: nu we weten wat er in de winkels kan, moet het voor iedereen duidelijk zijn welke maatregelen er in de winkelstraat genomen moeten worden. Uiteindelijk zijn we tot deze handreiking gekomen. In plaats van ‘blijf thuis’ is de oproep nu: ‘vermijd drukte’.’
Maatregelen
In de handreiking staan concrete maatregelen waaraan een winkelgebied moet voldoen, zoals duidelijke communicatie aan het winkelend publiek wat er van ze verwacht wordt, maar ook een duidelijke routering, het scheiden van voetgangers in verschillende richtingen en het beschikbaar stellen van handwasunits op strategische plaatsen. Maar volgens programmamanager van de Retailagenda, Brigit Gerritse, moet de concrete invulling van de maatregelen door de winkeliers, gebouwbeheerders, handhavers, schoonmakers, parkeerbedrijven en overheden zelf worden gedaan. ‘We willen geen blauwdruk maken voor maatregelen die je overal moet toepassen. Dat kan ook gewoon niet. Ieder winkelgebied is anders, heeft een andere dynamiek. Dat betekent dat sommige maatregelen goed toepasbaar zijn in het ene gebied, maar niet in het andere. Maatwerk is nodig.’
Stappen
De handreiking biedt daarom een aantal stappen die belanghebbenden moeten nemen om de winkelgebieden ‘corona-proof’ te maken. Zoals het inventariseren wie de betrokken partijen zijn, het organiseren van een schouw om knelpunten in beeld te krijgen en afspraken maken over de taakverdeling. Van Hees: ‘We willen de partijen vooral meegeven: ga direct aan de slag. Er hoeven geen weken overheen te gaan om een team samen te stellen die de knelpunten gaat identificeren. In veel winkelgebieden bestaat de samenwerking tussen overheden, handhaving en winkels en vastgoedbeheerders allang. Maak daar gebruik van: ga op pad en overleg met elkaar wat je tegenkomt en wat je eraan kunt doen’
Belang
Gerritse: ‘En evalueer: hebben de maatregelen gewerkt? Wat kunnen we anders doen? Ik denk dat we moeten voorkomen dat we in discussies verzanden wiens verantwoordelijkheid het is om maatregelen te nemen. En ik zie dat in de praktijk trouwens ook helemaal niet gebeuren. Partijen weten tenslotte dat ze een gezamenlijk belang hebben: een veilig winkelgebied waar de bezoeker welkom is.’
Funshoppers
Volgens Gerritse valt niet te verwachten dat de winkelgebieden ineens weer worden overspoeld met funshoppers. ‘Het is inmiddels wel duidelijk dat de overgrote meerderheid van het winkelende publiek anders is gaan winkelen: ze komen vaak alleen de winkel in als ze echt iets willen kopen, en blijven veel korter. De winkelstraten zijn wel weer drukker geworden maar die drukte ligt nog altijd een stuk lager dan voor de corona-uitbraak. Er wordt meer gebruik gemaakt van de winkelgebieden die men kent, en men reist niet meer naar grote steden om een dagje te winkelen.’ Van Hees: ‘Maar om bezoekers goed te ontvangen in de winkelcentra en -straten is er een randvoorwaarde: de consument moet zich wel houden aan de regels van het RIVM.’
Dit artikel is verschenen op de website van Binnenlandsbestuur.