Tijdens het DNWS-jubileumcongres in Deventer namMarijke van Hees, voorzitter van de Retailagenda, deel aan een rondetafelgesprek met bestuurders over de toekomst van onze binnensteden. In dit verslag vertelt Van Hees over de opbrengst van die dag, de kracht van samenwerking en de ambitie voor een gezamenlijk PACT.
Op 12 juni speelde Deventer de hoofdrol tijdens het 10-jarig jubileumcongres van De Nieuwe Winkel Straat (DNWS). “Er is in Deventer in de afgelopen jaren heel hard gewerkt aan de kwaliteit van het centrum,” vertelt Van Hees. “Voorzieningen als de bibliotheek zijn prachtig centraal gehuisvest, parkeren is opgelost aan de randen van het centrum en horeca, winkeliers en de vastgoedeigenaren hebben met de gemeente nauw samengewerkt aan het bruisende hart van deze gezellige stad.” Tijdens het congres, met tal van interessante rondleidingen, had DNWS er een mooi feest van gemaakt. “En Deventer was daarvoor een uitgelezen plek,” aldus Van Hees.
Samen aan tafel met wethouders en partners
Voorafgaand aan het congres had Jamie van Essen, wethouder in Deventer, met DNWS een lunch georganiseerd met publieke vertegenwoordigers zoals de gedeputeerde van Overijssel Liesbeth Grijssen en een tiental wethouders uit verschillende gemeenten. Samen met vertegenwoordigers van INretail, Vakcentrum, de City Deal Dynamische Binnensteden en de Retailagenda vond een goed gesprek plaats over de gebiedsgerichte aanpak van binnensteden. Van Hees over het onderwerp: “Het draaide daarbij om de centrale vraag: ‘Welk (bestaand) instrumentarium kunnen we benutten om een financiële impuls te geven aan de transformatie van binnensteden?’”
Op weg naar een gezamenlijk PACT
Momenteel werkt, op initiatief van de Retailagenda en de City Deal Dynamische binnensteden, een team vanuit de ministeries EZ, BZK en VRO, samen met diverse experts, aan een position paper rond dit vraagstuk. “De ambitie is om via een discussie met relevante partijen over dit position paper de basis te leggen voor een PACT voor transformatie van centra van steden en dorpen tot vitale en leefbare kernen,” zegt Van Hees. “Het doel van dit PACT voor de binnensteden is publieke en private partijen te verbinden, krachten te bundelen en zo gebiedsontwikkeling van binnensteden te bevorderen.” Op het jubileumcongres van 10 jaar Retailagenda in het najaar van 2025 willen we dit PACT samen presenteren.
Actieve rol voor gemeenten
Van Hees kijkt terug op een geslaagde ontmoeting. “Het gesprek aan tafel in Deventer verliep zeer geanimeerd. Zo waren bestuurders uit Kampen, Purmerend, Almelo en Alkmaar ervan overtuigd dat kwalitatief goede gebiedsontwikkeling vraagt om een actieve, sturende rol van de gemeente.” De bestuurders werken eraan om private en publieke partijen te committeren tot een eigen onderscheidende visie op de kern van de stad. “Om levendigheid en leefbaarheid in de centra te stimuleren is een gebiedsgerichte aanpak noodzakelijk – gericht op een diverse en levensvatbare mix van functies,” benadrukt Van Hees. “Naast winkels en horeca is er ruimte nodig voor wonen, werken én maatschappelijke voorzieningen zoals cultuur, onderwijs en zorg.”
Praktische voorbeelden en commitment
Er ontstond nog geen duidelijk gezamenlijk beeld van wat gemeenten zelf kunnen inbrengen om marktpartijen te verleiden om in die plannen te investeren. Mogelijkheden zijn er zeker. Jamie van Essen vertelde over een one stop shop bij de gemeente, waarbij er één medewerker is die alle achterliggende specialisten coördineert. “Met andere woorden,” licht Van Hees toe, “initiatiefnemers moeten bij het contact met de gemeente geen last hebben van stroperige besluitvorming, verkokering en regelgeving die belemmerend kan werken.” Langjarig commitment van de betrokken partijen is nodig om de maatschappelijke meerwaarde van de plannen daadwerkelijk te kunnen realiseren. Daarnaast is er behoefte aan het uitwisselen van kennis, want kennis is schaars en duur.
Samenwerking op straatniveau
“Iedereen was het eens over de noodzaak van lokale samenwerking in de gouden driehoek van vastgoed, overheid en ondernemers,” constateert Van Hees. “Maar vergeet ook de bewoners niet,” voegt ze daaraan toe. Troef in die samenwerking zijn inmiddels de ruim 100 centrummanagers die de samenwerking ondersteunen en soms, in het gezamenlijke belang van de ondernemers, ook lastig zijn voor de overheid. “De gedeputeerde van Overijssel vertelde dat ze daar als voormalig wethouder van Deventer soms moeilijk mee had, maar het inmiddels wel is gaan waarderen,” zegt Van Hees. “De trots op het resultaat was voelbaar en de hele zonnige dag zichtbaar.” Tot slot: “We danken Jamie van Essen voor de gastvrijheid en betrekken hem en de andere aanwezige bestuurders graag bij het PACT voor de binnensteden,” sluit Van Hees af.