Hoe voer je als retailer veranderingen door om in te spelen op een veranderen retaillandschap? Zeker tijdens de coronacrisis is die opgave urgenter dan ooit. Living labs helpen ondernemers bij het opdoen van de nodige kennis en het ontwikkelen van de juiste vaardigheden, en sterken ook onderwijs en overheid. Dat was de hoofdboodschap bij het webinar ‘Samen werken aan succesvol ondernemerschap.’
Het webinar, georganiseerd door Retailagenda, Future-Proof Retail en de Haagse Hogeschool, is hier terug te zien.
Ronald Visser, opleidingsmanager Ondernemerschap & Retail Management (ORM) aan De Haagse Hogeschool, vat de opgave adequaat samen: ‘Omdat het retaillandschap ingrijpend verandert, is het cruciaal dat je jezelf als ondernemer steeds opnieuw blijft uitvinden. De vraag die je jezelf daarbij moet stellen is: hoe zorg ik dat ik niet alleen nu geld blijf verdienen, maar juist ook in de toekomst?’ Daarbij is het volgens de onderzoeker zaak om creatief vermogen om te zetten in ondernemerschap. Bekijk hier de video waarin hij uitlegt hoe je als ondernemer succesvol kunt zijn.
Waar een eerste winst behaald kan worden, is de bewustwording onder retailers. Door het dagelijkse reilen en zeilen van de winkel, kan het nadenken over de toekomst ondergesneeuwd raken. ‘Door een simpele vraag te stellen als: wat is eigenlijk je businessplan, zet je veel winkeliers al aan het denken,’ zegt Visser. Die bewustwording wordt nu door de coronacrisis aangewakkerd.
Om retailers te helpen bij de beantwoording van dergelijke vragen, zijn vanuit Future-Proof Retail verscheidene living labs opgezet, zoals ‘Eerste Hulp Bij Retail’. In deze mobiele labs experimenteren studenten, grote en kleine retailers en gemeenten en centrummanagers met ondernemersvraagstukken en diverse oplossingen. Deze combinatie van onderwijs, overheid en ondernemers komt er dus samen. Volgens Visser helpt deelname aan een lab ondernemers flink bij het stimuleren van hun creativiteit, het uitbreiden van hun netwerk en biedt het inzicht in de identiteit van hun zaak. Daarnaast worden de studenten via het lab goed voorbereid op het latere praktijkwerk. Deelname aan een lab kost een ondernemer ongeveer één dag per week. ‘Op die dag ga je aan je winkel werken, in plaats van erin.’
Op dit moment zijn vijf EHBR-labs afgerond. Wat heeft dat concreet opgeleverd? ‘De winst zit vooral in het ontwikkelen van businessmodellen die ondernemers zelf nog niet op de radar hadden,’ zegt Heleen Geerts, projectleider Future-Proof Retail. ‘Daarnaast worden bij de afronding van het lab hele concrete tips gegeven aan de betrokken ondernemers, bijvoorbeeld over de inrichting van de winkel of online aanwezigheid en social media. Met daarbij een concreet stappenplan voor de uitvoer, zodat de ondernemers direct aan de slag kunnen.’
Ongeveer een derde van de deelnemers uit een lab adapteert de ontwikkelde strategieën al tijdens het proces, weet Geerts uit ervaring. Andere ondernemers zien wel het belang van het proces in, maar geven aan meer hulp nodig te hebben bij de uitvoer van de nieuwe ideeën. Een klein deel van de deelnemende ondernemers doet uiteindelijk toch niets met de opgedane inzichten. Deelname aan een lab kan ook confronterend zijn, als een retailer inziet dat een jarenlang gevaren koers niet langer toekomst heeft.
Ondernemer Arjen Elderson deed zelf in 2019 mee aan een EHBR-lab. Hij bestiert kinder- en dameskledingwinkel Zoe & Max in Leidschendam-Voorburg en is voorzitter van winkeliersvereniging Julianabaan. Nu pakt hij in zijn rol als voorzitter door met deelname aan het HYPE Lab. Via dit lab worden verschillende nieuwe technologieën in winkels getest. Doel is om de gezamenlijke merkbelofte van het winkelgebied scherp te krijgen met de deelname aan het lab. Elderson: ‘Het lab kan een hele mooie basis zijn voor ondernemers en studenten om een nieuwe blik op winkelcentra te ontwikkelen.’ Wat hij wel meegeeft: ‘Blijf ondernemers bewust betrekken en ze duidelijk maken wat het lab hen te bieden heeft, ook al is niet direct resultaat zichtbaar voor de individuele retailer.’
Bij de living labs zijn gemeenten ook intensief betrokken. Carlissa Remmerswaal, beleidsmedewerker retail bij de Gemeente Den Haag, legt uit waarom: ‘Voor inwoners en bezoekers is een hoog voorzieningenniveau essentieel. Daarvoor heb je economisch vitale winkelgebieden nodig, en dus economisch vitale ondernemers, die meegaan met de tijd en toekomstbestendig zijn. Daar draagt een lab aan bij.’ De gemeente neemt een faciliterende rol op zich en verbindt het onderwijs en de retailbranche met elkaar.
Dit artikel is tot stand gekomen i.s.m. Stadszaken.