De Retailagenda heeft begin 2021 in gebracht welke ontwikkelingen van blijvende invloed zijn op de retail en kernen, steden en dorpen. Deze thema’s vormen de basis voor de strategische visie van de Retailagenda: “Duurzame en leefbare kernen richting 2025”, die samen met de betrokken partners is opgesteld. Deze visie geeft richting aan het beleid van de Retailagenda in de komende jaren.
De transitie in retail manifesteert zich op dit moment in volle omvang. Het verdwijnen van winkelmeters in binnensteden en kernen heeft nu al impact op de leefbaarheid in kernen. Maar wat zal het effect in de toekomst zijn? Om adequaat op toekomstige ontwikkelingen in te kunnen spelen is een gedegen visie nodig op ruimtelijk, maatschappelijk en economisch gebied. Want wat zijn dan duurzame en leefbare kernen? Daarom heeft de Retailagenda onderzoeksbureau Q&A begin dit jaar de opdracht gegeven om uitgebreid onderzoek te doen naar de belangrijkste drijfveren die impact hebben op de retail en kernen in de toekomst.
Er is op uiteenlopende wijze informatie verzameld: via deskresearch, een workshop met studenten, deep dive-sessies met experts en stakeholderanalyses. Het onderzoek heeft inzichtelijk gemaakt welke thema’s van belang zijn voor kwaliteit van binnensteden en kernen van de toekomst: consumentengedrag, duurzaamheid, stedelijke ontwikkeling, human capital en innovatie en digitalisering.(Lees er meer over in het rapport).
Deze thema’s vormen de basis voor de strategische visie van de Retailagenda: “Duurzame en leefbare kernen richting 2025”, die samen met de betrokken partners is opgesteld. Deze visie geeft aan wat we verstaan onder duurzame en leefbare kernen, die nu – maar ook in de toekomst – bestaansrecht hebben. De kaders voor een verdere aanpak zijn uitwerkt in de routekaart richting 2025.
Speerpunten uit de strategische visie
Duurzame en leefbare keren
Belangrijk is dat bepaald wordt voor wie een kern relevant wil zijn en blijven. Een kern moet relevant zijn voor zowel de bewoner, bezoeker, ondernemer en de werknemer. Dus moeten er keuzes worden gemaakt. We weten daarbij nu al dat niet elke kern een winnaar kan zijn.
Mix van functies
De functie van de kern bepalen is het startpunt voor de visie voor ieder gebied. Naast de functies van winkelen, horeca en cultuur, zullen wonen, werken en recreëren zullen in belang gaan toenemen. Een goede mix tussen functies leidt tot meerwaarde voor alle stakeholders in een kern. De kern wordt een plek om elkaar te ontmoeten. Daardoor ontstaat er meer behoefte aan een aantrekkelijke omgeving. Ook is consument steeds vaker op zoek naar nieuwe ervaringen in de vorm van belevingen. Dat kan zowel fysiek als online.
Een duurzame en leefbare inrichting
Een belangrijke ontwikkeling is de behoefte aan herwaardering van openbare ruimtes. Ook de toenemende aandacht voor een goede gezondheid en leefstijl zal een plek moeten krijgen in kernen. Het vergroenen van kernen draagt bij aan kwaliteitsbeleving en helpt bij de temperatuurbeheersing in kernen. Door de grote onzekerheden die de toekomst met zich mee brengt is flexibiliteit hier het sleutelwoord. Flexibel omgaan met gebouwen vraagt om veranderingen in het bestemmingsbeleid. De duurzaamheidsopgave om gebouwen energiezuinig te maken moeten worden meegenomen in de transformatieopgave in kernen.
Een visie met de mens als uitgangspunt
Leefbare en duurzame kernen vragen om een aanpak waarin de mens centraal staat. Een leven lang leren stelt mensen in staat om hun eigen waarde te ontdekken en om flexibel mee te kunnen bewegen met ontwikkelingen in de markt. De ontwikkeling van competenties wordt steeds waardevoller. Dit vergroot de mobiliteit op de arbeidsmarkt, waardoor mensen makkelijker kunnen wisselen tussen verschillende branches. Om een leven lang leren te kunnen faciliteren zijn aanpassingen nodig in het onderwijssysteem, zodat de aansluiting tussen het werkveld en opleidingen wordt verbeterd.
De kern als ecosysteem
Kernen zijn als ecosystemen. Om te komen tot duurzame en leefbare kernen richting 2025 is goed samenwerken tussen alles stakeholders belangrijk. Zowel fysiek als online. Door een goede samenwerking bepalen alle stakeholders gezamenlijk de toekomstvisie en de toekomstige functie voor hun unieke kern. Ook de samenwerking tussen de kernen onderling is van belang. Kennis kan en moet vaker gedeeld worden. Het gebruik maken van open standaarden kan de samenwerking versnellen en versterken.
De Retailagenda zet al jaren sterk in op kennis opdoen en deelbaar maken en doet dat onder andere door middel van publicaties, bijeenkomsten, webinars, reviews en onderzoek. De partners van de Retailagenda gaan invulling geven aan deze strategische visie door samen te werken aan programma’s en projecten om zo centraal tools en instrumenten te ontwikkelen die op lokaal niveau kunnen worden ingezet. De thema’s waar de Retailagenda zich op richt zijn uitwerkt in de routekaart richting 2025.
