In de retail is innovatie nodig om retailers en winkelgebieden toekomstbestendig te maken. Daarom is 5 oktober de Retailinnovatie-agenda gelanceerd. Het doel is om innovatieve oplossingen te verzinnen voor de retailvraagstukken van nu en de toekomst. Wethouder Karsten Klein en beleidsadviseur Martijn van Dam leggen uit waarom de gemeente Den Haag het initiatief heeft genomen om op deze wijze innovatie in de retail te stimuleren.
De Retailinnovatie-agenda is gericht op het vergroten van de ondernemersvaardigheden, zodat retailers beter voorbereid zijn op de toekomst. De innovatie zit in concrete kennis, producten, diensten, tools en concepten, maar ook in de wijze waarop deze tot stand komen. Speerpunten in de agenda zijn living labs, kennis, technologie & concepten, educatie & opleiding en het arrangeren van ontmoetingen. Gedurende het traject, dat een looptijd heeft van minimaal drie jaar, zullen daar nog thema’s bij komen. De partners die de agenda ondertekend hebben, komen uit uiteenlopende sectoren, zoals de retail, vastgoed, ICT, onderwijs en de creatieve industrie. Gezamenlijk zorgen zij voor de uitvoering van de agenda. Ook andere private en publieke partners kunnen uit zich aan te sluiten bij het programma. De Retailinnovatie-agenda is als 21e afspraak toegevoegd aan de Retailagenda.
Logische stap
De Retailinnovatie-agenda is ontstaan op initiatief van de gemeente Den Haag, dat al jaren actief is op het gebied van retail. Daarvoor heeft de hofstad onder de naam Smart Shopping een aantal jaar geleden een eigen Retail Innovatie Programma ontwikkeld. De lokale praktijk vormt nu de basis voor de landelijke Retailinnovatie-agenda. Wethouder Karsten Klein legt uit waarom Den Haag het voortouw heeft genomen: ‘Wij willen onze ervaring en ontwikkelde tools delen. Voor ons is het een logische stap om deze lokale activiteiten landelijke betekenis te geven en verder uit te bouwen. Dan wordt het ook voor meer partijen interessant om mee te doen. We initiatief genomen voor de Retailinnovatie-agenda, maar het is geen Haags feestje, ook andere steden kunnen zich bij het programma aansluiten. Roermond is bijvoorbeeld ook al actief.’
Ambitie
Martijn van Dam, beleidsadviseur Retail in Den Haag, is nauw betrokken bij alle innovatieve ontwikkelingen in de stad. ‘Het is de ambitie van Den Haag om beste winkelstad te worden. Daarom hebben we een paar jaar terug gekozen voor het Smart Shopping-programma, dat draait om het toepassen van innovatie in de stad. Retailers, maar ook andere betrokken partijen, moeten zaken anders aanpakken om in de toekomst te kunnen overleven. In de praktijk komen innovatieve ontwikkelingen vaak niet goed van de grond. Wij helpen daar bij.’ Hij geeft een aantal voorbeelden. ‘We adviseren bij het positioneren van winkelgebieden aan de hand van concrete data over consumenten. We bekijken hoe BIZ’en effectiever met hun consumentenmarketing kunnen omgaan, zodat alle input breed wordt gedeeld en het bereik veel groter is. In Den Haag hebben we gekozen voor het clusteren van informatie over winkels; de website van denhaag.com bevat tevens pagina’s over winkelgebieden. En we geven cursussen voor content management, want informatie moet up to date blijven.’
Living lab
De stad Den Haag fungeert, samen met andere steden die zich als partner bij dit initiatief aansluiten, als retail living lab. Over deze aanpak vertelt Van Dam: ‘Het retail living lab houdt in dat innovaties in een consumentenomgeving kunnen worden uitgeprobeerd. Een goed voorbeeld van zo’n living lab is Collectiv, in de Haagse binnenstad. Collectiv is een (tijdelijke) conceptstore met zo’n 20 pop up winkels. Er is een espressobar, een educatieruimte, werkplekken, fietsenstalling en de – vernieuwde- Store of the future krijgt hier een plek. Het motto van de Retailinnovatie-agenda is “Leren door te doen”. We gaan hier concreet aan de slag met allerlei soorten experts vanuit uiteenlopende sectoren zoals ICT, retail en de creatieve industrie, maar ook met studenten. Innovaties worden hier in de praktijk getest.’ Dat gebeurt al op korte termijn, vertelt Van Dam. ‘Onlangs is met software- en webontwikkelaars een hackathon georganiseerd. Als beste idee kwam een tool uit de bus waarmee je je online aanwezigheid van winkeliers kunt monitoren. Die gaat nu daadwerkelijk worden ontwikkeld en hier uitgeprobeerd.’
Kenniscluster
Retailinnovatie verdient een centrale plek binnen wetenschap, onderwijs en kennisinstellingen vindt Van Dam. ‘Vanuit de Retailinnovatie-agenda gaan wij kennis ontwikkelen en aanjagen en alle informatie gestructureerd bundelen, zodat je een kenniscluster krijgt. Vandaar uit wordt dan weer de relatie gelegd met de praktijk. Via opleidingen en educatie, maar ook bijeenkomsten en events moet die kennis verder verspreid worden onder retailers en hun personeel, want die moet zich ook ontwikkelen. Belangrijk is dat er vanuit de verschillende doelgroepen betrokkenheid komt. We zijn nu gestart met zo’n zestien uiteenlopende partners, maar dat gaan er zeker meer worden. Iedereen mag aansluiten, maar moet wel toegevoegde waarde bieden. Dat is maatwerk, we kijken per partner wat de mogelijkheden zijn en waar de expertise ligt.’
Partners
De partners die gezamenlijk de Retailinnovatie-agenda opstarten en realiseren zijn: a.s.r. vastgoed vermogensbeheer, ClickNL, FNV, Gemeente Den Haag (lead partner), INRetail, Haagse Hogeschool, Platform De Nieuwe Winkelstraat, Provincie Zuid-Holland, Q&A, Rabobank, Retailagenda, ROC Mondriaan, Shoeby, SHPPR Events, Syntrus Achmea, Thuiswinkel.org en Vakcentrum.
Lees ook de interviews met de partners:
Jann de Waal (ClickNL) en Marga Verhagen (Shoeby)