Routekaart fase 3

Routekaart bestuurlijke samenwerking detailhandel
Fase 3: Afwegen van keuzes

Randvoorwaarden	Voorbeelden
In hoeverre worden stakeholders betrokken?	Stakeholders worden stap voor stap meegenomen bij de afweging van keuzes, bijvoorbeeld via meerdere stakeholderbijeenkomsten. Er vindt afstemming plaats met andere bestuurders en andere afdelingen, waaronder bijvoorbeeld RO, grondbedrijf, juristen. De haalbaarheid en het draagvlak voor de te maken keuzes zijn verkend bij stakeholders.
Zijn de te maken keuzes geobjectiveerd?	Criteria voor het maken van keuzes worden vooraf en in gezamenlijkheid bepaald. D.m.v. keuzescenario’s worden verschillende opties onderzocht. De verschillende keuzescenario’s en consequenties worden geobjectiveerd (zo min mogelijk laten leiden door emoties). De keuzescenario’s zijn transparant. Het is duidelijk welke budgetten de diverse partijen beschikbaar hebben.
Is ieders standpunt en belang helder?	‘Smeulende brandjes’ worden herkend en vroegtijdig geblust (niet wachten tot het schip strand…). Ieders standpunten en belangen liggen op tafel.

De belangen van de gemeente die bestuurlijk trekker is, lopen niet gelijk met de omliggende gemeenten.
Er is nauwelijks tot geen contact met een groot aantal winkelgebieden, waardoor deze nauwelijks betrokken zijn bij de totstandkoming van beleid.
De opgaven en afspraken worden bij het maken van (beleids)keuzes niet door alle bestuurders herkend.
De beleidsafweging wordt beïnvloed omdat marktpartijen geen rem willen op nieuwe ontwikkelingen.
Er is onvoldoende erkenning bij de belangen van een specifieke gemeente, waardoor deze onverwacht uit het traject stapt.
Ondernemers en eigenaren hebben het gevoel dat de afspraken in de regio ‘ver van hun bed’ zijn, terwijl meedenken in deze fase al van cruciaal belang is.

Belangen van alle betrokkenen moeten duidelijk zijn: praat open over belangen en wat iedereen drijft.
Onder afstemming met marktpartijen in deze fase loopt de uitvoering vaak spaak.
Definieer het gezamenlijk belang en zet dit voorop (‘voorkom waterbedeffect’ / ‘niet concurreren, maar samen versterken’ / ‘meer oplossingen mogelijk in regionaal verband’).
Onderteken na vaststelling van de opgave als bestuurders een convenant om de urgentie te bestendigen.
Bespreek tijdens de beleidsvorming concrete casussen in de regio: “Hoe gaan we hier straks praktisch mee? Waar lopen we tegenaan?” Dit geeft handvatten voor later.
Stel een neutrale mediator aan om conflicten op te lossen. Zoals de provincie, de regionale projectgroep of een externe partij zoals een adviesbureau.
Vergroot de sense of urgency: onderzoek een what if-scenario met vraaguitval, laat zien wat ‘niets doen’ kost (Maatschappelijke Kosten en Baten Analyse -MKBA) en maak duidelijk dat het financieel verlies bij goede afspraken vaak kleiner is dan doorgaan op de huidige voet.
Kijk over de grenzen van het beleidsveld detailhandel heen. Maak afspraken over ‘zoet en zuur’ (uitruilen op andere beleidsvelden) en focus op kansrijke transformaties waarbij andere invullingen aan bod komen.
Breng alternatieven voor te transformeren winkelgebieden in kaart, bijvoorbeeld wonen en ambachten in wijkcentra.

Bekijk hier de video’s waarin de wethouders van Brielle en Nissewaard uitleg geven over hun detailhandelsplannen.