Routekaart fase 1

Routekaart bestuurlijke samenwerking detailhandel
Fase 1: Detailhandel op de regionale agenda

Randvoorwaarden	Voorbeelden
Is er sprake van een gezamenlijk probleem?	In centrum X is de leegstand hoog, terwijl de buurgemeente Y het centrum uitbreidt. Dit heeft effect op de voorzieningenstructuur (leegstand, waardedaling, etc.). Er heerst veel leegstand in een aantal winkelcentra in de regio, de kwaliteit van de centra staat onder druk. Regionaal zijn er te veel winkelmeters waardoor nieuwe plannen ter versterking van centra niet van de grond komen. Er is sprake van een gezamenlijke ‘vijand’, zoals de mogelijke komst van een outlet-centrum.
Is het probleem urgent genoeg?	De leegstand in de regio is dermate hoog dat dit ongewenste gevolgen heeft (aantasting voorzieningenniveau, verloedering, banenverlies, etc.). Uit een meting (bijv. koopstromenonderzoek) blijkt een structureel tegenvallende omzet over de gehele linie.
Past de schaalgrootte van de regio bij de gezamenlijke problematiek?	De regio is economisch verweven; uit koopstromenonderzoek blijkt dat consumenten in dezelfde regio oriënteren voor aankopen. Het thema is voor alle deelnemende gemeenten relevant. De bestuurlijke regio is niet per definitie de meest effectieve regio voor het thema detailhandel. Ook op andere thema’s wordt succesvol samengewerkt in de regio, opgaven voor woningbouw raken ook het thema detailhandel.
Vraagt provinciaal beleid om regionale afspraken?	De provinciale verordening of het provinciaal beleid vraagt om een regionale detailhandelsvisies of regionale afspraken

Er is een overdaad aan thema’s waarop regionaal wordt samengewerkt, waardoor de toegevoegde waarde van samenwerking op het thema detailhandel ondergesneeuwd raakt.
De betrokkenheid van gemeenten voor regionale PDV-afspraken verschilt, omdat niet elke gemeente beschikt over PDV-locaties. Dit frustreert het proces.
De bestuurlijk trekker detailhandel van de regio ervaart geen problemen in de eigen gemeente waardoor regionale agendering niet plaatsvindt.
Nu het economisch beter gaat roepen diverse partijen: “De crisis is voorbij, is er wel een probleem?”

Maak het probleem in de opstartfase al tastbaar en urgent met objectieve gegevens (via een onderzoek, benchmark of enquête).
Benut de roep om actie van inwoners en ondernemers om het thema op de regionale agenda te krijgen.
Een beperkt uitvoeringsbudget hoeft geen belemmering te zijn om bestuurlijk te gaan samenwerken, bijvoorbeeld via regionale afsprakenkaders en kennisdeling.
Strategische timing: start het bestuurlijk traject niet op vlak voor verkiezingen, maar na collegevorming. Dit borgt de continuïteit op middellange termijn.
Grijp een specifiek momentum aan om het onderwerp op de bestuurlijke agenda te krijgen, bijvoorbeeld bij publicatie van koopstromenonderzoek, toegenomen leegstand of een faillissement.
Wijs voor het thema detailhandel een bestuurlijk trekker aan met affiniteit voor het onderwerp.

Publicatie ‘Succesvolle transitie winkelstructuur door regionale afstemming’
Bekijk de korte video over het belang van regionale afstemming.